A
Polen, officieel de Republiek Polen (Rzeczpospolita Polska) is een land in Midden-Europa. De Poolse bevolking staat bekend als zeer gastvrij. Daarnaast heeft Polen een prachtige natuur en mooie steden met veel bezienswaardigheden als Warschau, Krakau, Gdansk, Poznan en Wroclaw. Polen is een land met een rijk koninklijk verleden met mooie tradities. Ook landschappelijk heeft Polen alles in huis; meren, bergen, polders en prachtige natuurgebieden. In 2019 viert Polen een aantal bijzondere verjaardagen. In 2019 is het 30 jaar geleden dat de solidariteitsbeweging werd opgericht, 80 jaar geleden begon de Tweede Wereldoorlog en tot slot is het in 2019 de 100e verjaardag van het heroveren van de vrijheid van Polen.
Op 50 kilometer van Krakau ligt het voormalige Duitse concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz. Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwamen hier minstens 1,1 miljoen gevangenen om het leven. Het doet nu dienst als zeer indrukwekkend museum en herinneringscentrum. Afhankelijk van het seizoen kunnen de voorwaarden (wel of niet met gids) veranderen. Een bezoek is gratis, wel dient u voor een eventuele gids te betalen. Vanzelfsprekend wordt van de bezoekers een ingetogen en respectvolle houding verwacht. Let op! er zijn restricties aan het formaat van uw bagage dat u mee naar binnen mag nemen: deze mogen maximaal 30x20x10 cm zijn, lockers zijn aanwezig. Vanwege de grote belangstelling is het aan te raden vooraf uw tickets te boeken op: visit.auschwitz.org. Het museum is het hele jaar geopend, 7 dagen per week, met uitzondering van 1 januari, 25 december en paaszondag. Openingstijden: elke dag vanaf 8:00 uur, de sluitingstijd varieert per seizoen, van 2:00 uur 's middags in december tot 19:00 uur in juni, juli en augustus.
C
De Poolse keuken is rijk aan vleesgerechten en soepen. De meeste gerechten zijn zeer voedzaam en smakelijk. Men gebruikt veel zure room, kool, aardappel en paddenstoelen. Ook kent Polen veel pikante worsten. Bekende gerechten zijn bigos (zuurkool met vlees), pierogli (ravioli) en barszcz (rode bietensoep). Traditioneel Pools is de maanzaadcake, gevuld met een mengsel van maanzaad en honing. De Polen eten de maanzaadcake vooral met kerstmis, maar de cake is altijd bij elke bakker verkrijgbaar. De nationale drank van Polen is wodka. Polen kent wijnbouw; in het zuidwestelijke- en zuidoostelijke deel van het land. Typisch Pools is de bar mleczny, waar je goedkope en lokale gerechten kunt eten. Typisch Pools fastfood is de zapiekanka, een soort pizza in de vorm van stokbrood dat in de lengte doormidden is gesneden. Polen telt (2016) 2 restaurants met een Michelinster, beide in Warschau: Atelier Amaro en Senses.
Een typisch Pools lenteritueel is Topienie Marzanny, het verdrinken van Marzanna. Aan het begin van de lente (21 maart) wordt Marzanna door de Poolse kinderen verdronken. Marzanna staat voor winter, dood, ziekte en honger. Een pop aan een stok krijgt een kleurig gewaad aan, wordt in brand gestoken en daarna in een rivier gegooid. De winter is nu dood en begraven.
E
Polen heeft een groeiende economie, de crises is aan Polen voorbij gegaan. De verwachting is dat Polen ook de komende jaren een groie zal laten zien van boven de 3 procent. Dankzij het EK Voetbal in 2012 is er veel geïnvesteerd in de infrastructuur en vliegvelden. De Polenn werken hard en zijn productief. Wel is er nog veel bureaucratie en nog relatief weinig geautomatiseerd. De Poolse zakenpartner staat bekend als betrouwbaar. De totale belastingdruk bedraagt momenteel 48 procent van het BNP, dit is relatief hoog. De BTW kent tarieven van 0, 7 en 22 procent. In stedelijke gebieden in Polen is de werkloosheid betrekkelijk laag, ongeveer 5 procent, op het platteland komen percentages voor van 25 procent, zoals in het noorden van Polen waar veel staatsboerderijen dicht zijn gegaan. Behalve granen (tarwe, rogge, gerst en haver) produceert Polen traditioneel veel aardappelen en suikerbieten. De veehouderij omvat voornamelijk runder- en varkensteelt. Op de Oostzee is veel visvangst, hier zijn kabeljauw en haring de voornaamste producten. De meeste industrie is gevestigd in het zuiden van het land, met als zwaartepunt Opper-Silezië (metaal-, elektrotechnische, chemische en houtverwerkende industrie). Grote industriesteden zijn daarnaast Lódz (chemische industrie en vooral textiel), Warschau (werktuig- en machinebouw, textiel, bouwmaterialen), Poznan (machinebouw, cellulose, bouwmaterialen, textiel) en Gdansk (scheeps- en machinebouw).
In Polen gebruikt men dezelfde stekkers als in Nederland. Men heeft 230 Volt/ 50 Hz.
F
Momenteel wordt er in Polen gewerkt aan de Green Velo: de langste fietsroute van Europa. De route gaat langs 2000 kilometer Poolse natuur. Sommige voorzieningen zijn nog in aanbouw. Naar verwachting is de route in 2017 helemaal klaar. In het zuiden van Polen zijn een aantal prachtige fietsroutes uitgezet, bijvoorbeeld van Zakopane naar Szczawnica langs de rivier de Dunajec. U kunt naar Krynica rijden en vervolgens naar Stary Sacz, om via Zlotoryja, Swierzawa en Jawor de attracties van Neder-Silezië te ontdekken. In de Poolse regio Warmië-Mazurië is het eerste lichtgevende fietspad aangelegd. Het blauwe pad ligt vlakbij Lidzbark Warminski, op weg naar het Wielochowskiemeer. Het gebruikte materiaal neemt overdag zonlicht op en straalt dat in het donker weer uit. Dit is niet alleen mooi, maar ook veiliger voor fietsers. Het is wettelijk niet toegestaan om te fietsen onder invloed van alcohol. Voor fietsers geldt, net als voor automobilisten, een maximaal toegestane hoeveelheid alcohol in het bloed van 0,2 promille. Op de meeste treinen in Polen is het toegestaan de fiets mee te nemen. Wel dient u voor de fiets een extra treinkaartje te kopen. Op nachttreinen zijn fietsen niet toegestaan.
G
Gdansk is een voormalige Hanzestad aan de Oostzee (of Baltische Zee). Gdansk heeft een Nederlandse geschiedenis, terrasjes, interessante musea, een heerlijke keuken en aantrekkelijke prijzen, meer dan een bezoek waard dus. Het centrum van Gdansk heeft iets weg van een Oud-Hollandse stad. Doordat Gdansk zich in de late middeleeuwen aansloot bij de Hanzesteden, is er sinds de vijftiende eeuw veel verkeer tussen Nederland en Gdansk. De stad wordt ook wel Danzig of Dantzig genoemd. Er is bij huizenbouw veel gebruik gemaakt van Nederlandse baksteen, welke per schip werden geleverd. Vele gebouwen zijn ontworpen door Nederlands/ Vlaamse architecten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog is de hele binnenstad verwoest, maar deze werd geheel in stijl herbouwd. Hotel Gdansk is als een van de weinige gebouwen ongedeerd gebleven, hier verbleef menig beroemdheid. Op twaalf kilometer van Gdansk ligt de populaire badplaats Sopot, ook al is het geen strandweer, dan is Sopot een leuke combi voor een stedentrip Gdansk, het heeft een gezellig centrum en een prachtige pier.
In Polen betaalt men met de zloty (PLN). 1 euro = circa 4,44 zloty (2016). 1 zloty = 100 grosze. U kunt het beste met uw pinpas geld opnemen bij een geldautomaat, dit is goedkoper dan geld wisselen bij een wisselkantoor of bank. Op veel plaatsen accepteren ze creditcards in Polen. In het openbaar vervoer wordt alleen contant geld geaccepteerd.
Polen ligt in Midden-Europa en grenst in het noorden aan Rusland en de Oostzee, in het oosten aan Litouwen, Wit-Rusland en Oekraïne, in het zuiden aan Tsjechië en Slowakije en in het westen aan Duitsland. Polen is ongeveer 7,5 keer zo groot als Nederland. 30 % Van Polen bestaat uit natuur (23 nationale parken, 440 km kust).
Het water in Polen kunt u gewoon uit de kraan drinken, toch kopen de meeste mensen flessen water. Er zit meer chloor in het water dan wij gewend zijn. De gezondheidszorg staat op een goed peil, er is zowel openbare als aanvullende privé-gezondheidszorg. Vaccinaties zijn voor Polen niet nodig.
Voor Polen heeft u een geldige identiteitskaart of paspoort nodig. Een visum is niet nodig.
H
Sinds 3 juli 2004 heeft iedere hond of kat die de grens over gaat een Europees paspoort nodig en is identificatie door middel van een chip verplicht. Eerst was een tatoeage ook nog toegestaan. Maar per 2 juli 2011 is alleen nog een chip toegestaan. Daarnaast moet uw hond tegen rabiës (hondsdolheid) zijn ingeënt. In Polen geldt geen verbod op bepaalde hondenrassen. In het openbaar vervoer in Polen dient een hond gemuilkorfd te zijn.
I
Polen telt 38.562.189 inwoners (2015). 96,74 % van de inwoners is Pools. Ook zijn er in Polen minderheden: Sileziërs en Duitsers. Ruim een kwart van de bevolking woont in de grote steden.
K
Kamperen bij de boer is een leuke manier om met de mensen en het landschap kennis te maken. Er zijn in Polen veel campings, reserveren is veelal niet nodig. De meeste campings in Polen zijn open van begin mei tot eind september. Enkele campings zijn het hele jaar door geopend.
Op 20 kilometer van Warschau ligt het Kampinoski National PArk. Er lopen wandel- en fietspaden door het park en in de winter kun je er langlaufen. Het park bestaat uit moerassen, bossen en stuifduinen. Er komen bevers, vossen, lynxen en vele vogelsoorten voor.
Polen heeft voor elke leeftijdsgroep voldoende te bieden, er zijn veel activiteiten voor kinderen. Een vakantie met kinderen naar Polen is zeker aan te raden.
Polen heeft een gematigd landklimaat met vrij koele winters en redelijk warme zomers. In de winter ligt de temperatuur overdag tussen de -2 en +2 graden Celsius. De zomers zijn aangenaam met een gemiddelde temperatuur tussen de 22 en 25 graden Celsius.
De historische stad Krakau ligt in het zuiden van Polen aan de oever van de rivier de Wisla. De belangrijkste wijken zijn het oude stadscentrum, de Joodse wijk en de arbeiderswijk. Het is een echte studentenstad. Krakau was ooit de hoofdstad van het land. Krakau staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Krakau heeft een huiveringwekkende geschiedenis. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog woonden er ruim 65.000 Joden in de stad. Bijna allen kwamen om in de gaskamers van de nazi's in het Duitse vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. Rynek Glowny, een uitgestrekt plein, is de markt van Krakau en vormt het centrum van de Oude Stad. Hier staat onder andere het gebouw van de bijna 700 jaar oude Jagiellonische Universiteit vlakbij de heuvel Wawel. Het stadspark Planty ligt rondom het centrum. De heuvel Wawel is 228 meter hoog en ligt aan de oever van de Wisla. Op de heuvel bevinden zich talrijke mooie historische gebouwen, waaronder het koninklijke kasteel, de kathedraal en de Drakengrot. Het kasteel is nu een museum. Ook de koninklijke tuinen zijn open voor bezichtiging. Alle wandelroutes door de Oude Stad leiden naar de Lakenhalle: de 16e eeuwse markthal vol souvenirshops. Op de eerste etage bevindt zich de Galerij van Poolse Kunst uit de 19e eeuw. Aan de oude binnenstad grenst de wijk Kazimierz, ooit een aparte stad met voornamelijk Joden. De wijk is een pelgrimsoord voor orthodoxe Joden van over de hele wereld. Tegenwoordige is het vooral een hippe en trendy wijk. met veel barretjes en restaurants. Ook veel restaurants en koffiebars zijn te vinden in Podgorze. Uitgaan is vooral gezellig in de Joodse wijk Kazimerz, hier zijn veel leuke clubs en kroegen. Ook rond het grote marktplein bevinden zich talloze leuke cafes. Onder het marktplein in het oude ecntrum van Krakau zijn enorme ondergrondse ruimtes, dit is een multimediaal museum tegenwoordig, door de geluidseffecten, films en projecties lijkt het alsof u zelf over de middeleeuwse markt loopt. Alle toeristische hoogtepunten van Krakau liggen op loopafstand van elkaar. Ook de tram en de bus zijn een goede optie. Buiten Krakau en 's nachts is het het beste om met de bus te reizen. Kaartjes voor de bus zijn ook in de tram geldig. Ook kun je in het centrum van Krakau fietsen huren.
L
Het landnummer van Polen is +48.
Hier kunt u wandelen in de botanische tuinen, picknicken of dineren in het luxe restaurant Belvedere. Het park is al eeuwenoud. In het park liggen diverse prachtige paleizen, waaronder het Lazienkipalies. In de zomere spelen pianisten in de openlucht muziek van Chopin. Op Koningsdag 2016 werd in het park de Hollandse tuin geopend, met onder andere oranje tulpen.
M
Warschau heeft ongeveer 60 musea. Met name interessant zijn het Nationaal Museum (kunst), Museum van de Opstand, het Chopin Museum en het Museum van de Onafhankelijkheid. Het POLIN museum heeft een indrukwekkende tentoonstelling over de geschiedenis van de Joden in Polen. Op maandag zijn veel musea dicht. Met de Warsaw Pass heeft u gratis toegang tot Musea en attracties. U kunt de Warsaw Pass kopen voor 24, 48 of 72 uur, en u kunt hiermee tevens gebruik maken van de hop-on hop-off bus.
O
De openingstijden van postkantoren in Polen: op werkdagen van 10:00 tot 18:00 uur en op zaterdag van 9:00 tot 14:00 uur. Banken zijn geopend op werkdagen tot 16:00 uur. De meeste winkels in Polen zijn open van maandag t/m vrijdag tot 20:00 uur en op zaterdag tot 16:00 uur. De meeste winkels in de shoppingcentra zijn open van 10:00 uur tot 22:00 uur en op zondag tot 21:00 uur. Kroegen en pubs sluiten pas om 06:00 uur.
De oppervlakte van Polen is 311.888 km² (ongeveer 7,5 keer zo groot als Nederland).
Voor outdoorvakanties zijn de noordelijke regio Mazurië en het Karpatengebergte in het zuiden het meest in trek.
P
Dit is een must see in Warschau. Met 231 meter is dit gebouw het hoogste in Polen. In 1955 werd dit paleis in opdracht van Stalin gebouwd als Russisch geschenk aan de bevolking van Warschau. Op de 30e verdieping is er een panaoramaterras, waarvan je een prachtig uitzicht hebt over de stad.
R
Religie speelt in Polen nog een belangrijke rol in het dagelijkse leven, Polen is een van de meest gelovige landen van Europa. Christelijke feestdagen en de eerste ciommunie worden uitbundig gevierd. 97 % Van de Poolse bevolking is rooms-katholiek. Daarnaast heeft men in Polen ook het Pools-Orthodoxe en het protestantse geloof. Paus Johannes Paulus II was een Pool en is voor veel Polen een symbool van hun land.
Het is in Polen verboden om in de horeca en afgesloten ruimtes te roken. Ook in het openbaar vervoer mag niet gerookt worden. Het is verboden alcohol te verkopen aan personen onder de 18 jaar. Het gebruik van alcohol in openbare ruimtes is streng verboden. De alcoholtolerantie bedraagt 0.2 promille.
S
Słowiński Nationaal Park is zeker een bezoek waard. Het park is bekend om de zogenaamde bewegende duinen; deze zijn voor wetenschappers een waar mysterie, elk jaar waaien ze 2 tot 9 meter naar het westen en 4 tot 6 meter naar het oosten. In het noorden van het park zijn vooral strand en duinen te vinden, in het zuiden bestaat het park voor 90 % uit meren: onder andere 2 van de grootste van Polen: Gardna en Lebsko.
T
De officiële taal in Polen is het Pools, dit is een Slavische taal. Daarnaast spreekt men vaak Russchisch, Duits en Engels.
V
Vanuit Nederland kun je zowel op Warschau als op Krakau vliegen, vanaf Amsterdam kan dit dagelijks in 1 uur en 55 minuten naar beide steden met LOT Polish Airlines. Vanuit Eindhoven vliegen Wizzair en Ryanair rechtstreeks op Warschau en Krakau. Warschau heeft 2 luchthavens; Wizzair en Ryanair vliegen ieder naar een andere luchthaven. Het is ook mogelijk met de trein naar Polen te reizen. Met een overstap in Berlijn duurt de reis ongeveer 12 uur naar Warschau. Vanaf Warschau is het 3 uur met de trein naar Krakau. De afstand van Utrecht naar Warschau en Krakau is ongeveer 1200 km. Luchthavens Warschau: Warschau Frédéric Chopin (WAW), Warschau Modlin Airport (WMI). Luchthaven Krakau: Krakow-Balice (KRK).
W
Onmiddellijk na de Tweede Wereldoorlog werd Warschau herbouwd aan de hand van oude foto's en kunstwerken. UNESCO zette de stad daarna op de Werelderfgoedlijst. Warschau heeft veel cultuur en kent een bruisend uitgaansleven. Voor stedentrips is met name de westelijke oever van de rivier de Wisla interessant. Hier ligt de Oude Stad (Stare Miastro), die vooral interessant is vanwege het Paleis van Cultuur en Wetenschap. Het oude stadscentrum van Warschau gaat terug tot de 13e eeuw, het nieuwe stadscentrum dateert uit de 15e eeuw. Beide hebben een historisch karakter. Bezienswaardigheden zijn hier onder andere het Koninklijk Paleis en het marktplein (Rynek Starego Miasta). In het hele centrum is gratis wifi. Uitgaan doet u rond het marktplein, waar de meeste kroegen zijn, voor clubs en discotheken kunt u het beste terecht in het gebied rondom het Chopin Museum. ook de wijk Praga is een aanrader voor leuke bars. De wijk Praga is vergelijkbaar met Montmartre in Parijs. Het was een oude arbeiderswijk en nu hip en upcoming. Er is onder andere een groot park en een wodkastokerij. U kunt er kiezen voor een tour in een oude Trabant of Nissan-busje. In Warschau kunt u prima te voet het centrum en de toeristische hoogtepunten ontdekken. Trams, bussen en de metro zijn goedkoop (dagkaart voor ongeveer 3 euro) en ze rijden regelmatig. In het centrum van Warschau is onlangs na een grondige renovatie de Markthal Koszyki heropend. Het is een markthal en tevens een restaurant.
Dit is een van de grootste zoutmijnen ter wereld en het ligt net buiten Krakau. Het staat op de UNESCO Werelderfgoedlijst. Bezoekers kunnen door de tunnels wandelen, deze zijn versierd met zoutsculpturen. Verder is de ondergrondse St. Kingakapel prachtig. Andere mogelijkheden hier zijn een bezoek aan de spa, een boottcoht of een nacht doorbrengen in een van de ondergrondse kamers.
In Warschau kun je goed winkelen in grote shoppingcentra voor aantrekkelijke prijzen. In de Oude Stad zbevinden zich vele boetiekjes. In de Warschause straten Jerozolimskie en Marszalkowska bevinden zich vooral internationale ketens. Arkadia, in Warschau, is een van de grootste winkelcentra, met ruim 230 winekls, 25 restaurants en een grote bioscoop met 15 zalen. In Krakau zijn veel unieke boetiekjes in de Oude Stad. De twee grootste winkelcentra in Krakau zijn Galeria Krakowska en Galeria Kazimierz. Buiten het centrum bevindt zich de Factory Outlet met meer dan 100 winkels.
Wintersportvakanties in Polen worden steeds populairder. Polen heeft vele wintersportmogelijkheden, een niet al te streng winterklimaat en de prijzen zijn er nog betaalbaar. De beste skigebieden in Polen zijn:
Sklarska Poreba: op 890 kilomtere van Utrecht ligt dit veelzijdige skigebied. Het heeft onder andere een skischans, 15 kilometer aan pistes, stoeltjesliften en langlaufroutes. Het skigebied van de stad Sklarska Poreba heet Skiarena Szrenica.
Karpacz-Kopa: deze echte familie wintersportplaats ligt in het Sudety gebergte. Het is klein, 6 kilometer aan pistes, maar zeer geschikt voor beginners en kinderen. Deze plaats ligt 899 kilomteer van Utrecht.
Zakopane: zeer popupair skigebied op 1294 kilometer van Utrecht. Er is hier 16 kilometer aan pistes. Verder zijn er hier vele andere activiteiten te ondernemen zoals paragliden, langlaufen, wandelen en husky-tochten maken.
Czarna Góra: nieuw ontwikkeld, maar toch gezellig. Moderne faciliteiten, er zijn wel veel sleepliften. Zeer geschikt voor beginners en kinderen. Er is 10 kilometer aan pistes. Ook gezellige mogelijkheden voor après-ski.
Argentinië, Aruba, Bali, Belgie, Bonaire, Brazilië, Bulgarije, Cambodja, Costa Rica, Cuba, Curacao, Cyprus, Denemarken, Dubai, Duitsland, Florida, Frankrijk, Gambia, Griekenland, Hongarije, Ibiza, India, Italië, Kaapverdië, Kroatië, Luxemburg, Mallorca, Malta, Mexico, Noorwegen, Oostenrijk, Polen, Portugal, Sint-Maarten, Slowakije, Spanje, Suriname, Taiwan, Thailand, Toscane, Tsjechië, Turkije, Zuid-Afrika, Zweden, Zwitserland